Tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp, người dân đã tự giác hơn trong việc thực hiện biện pháp 5K (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế) của Bộ Y tế. Tuy nhiên, những chiếc khẩu trang y tế sau khi sử dụng vứt bừa bãi không đúng nơi quy định đang là nguy cơ tiềm ẩn làm phát tán, lây lan dịch bệnh và tác động tiêu cực đến môi trường.
Đối với các bệnh tật liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là dịch bệnh Covid-19, thì việc mang khẩu trang nói chung và khẩu trang y tế nói riêng có tác dụng vô cùng hữu hiệu trong việc hạn chế tốc độ lây lan của dịch bệnh. Những chiếc khẩu trang đã dần trở nên quen thuộc với mọi người. Và cũng từ đây, tình trạng vứt khẩu trang sau khi sử dụng không đúng nơi quy định diễn ra thường xuyên hơn. Trên các góc phố, vỉa hè hay trên các tuyến đường hay khu vực công cộng dễ dàng bắt gặp những chiếc khẩu trang y tế đã qua sử dụng vứt vương vãi.
Khẩu trang bị vứt bừa bãi ven đường ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường và tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịnh bệnh.
Chị Cao Thị Thủy (công nhân vệ sinh Công ty TNHH môi trường Phương Đông) chia sẻ: “Trong thời điểm dịch Covid-19 như hiện nay, những chiếc khẩu trang y tế đã qua sử dụng vứt bỏ trên vỉa hè, lề đường khiến chúng tôi rất ái ngại. Hy vọng, mỗi người nên có ý thức bỏ rác đúng nơi quy định, không chỉ đảm bảo mỹ quan đường phố mà còn phòng tránh được nguy cơ lây lan bệnh nguy hiểm”.
Còn chị Nguyễn Thị Sương (trú phường Tự An, TP. Buôn Ma Thuột) tỏ ra bức xúc khi nhìn thấy những chiếc khẩu trang y tế đã qua sử dụng bị vứt bừa bãi trên các tuyến đường gần nơi chị sinh sống. “Thật nguy hiểm. Khẩu trang đã qua sử dụng nên vứt bỏ đúng nơi chứ đừng vứt bừa bãi như vậy. Cho dù không có dịch thì bình thường đã không nên rồi, còn đối với tình hình dịch Covid-19 như hiện nay lại càng nguy hiểm hơn” - chị Sương nói.
Theo nhận định của các chuyên gia y tế, khẩu trang nói chung hay khẩu trang y tế nói riêng khi đã sử dụng thì có thể coi như là một vật gây nhiễm vì nó chứa dịch tiết đường hô hấp của nhiều người, nguy hiểm hơn là từ chính những người vốn đã mang mầm bệnh. Khi chúng ta vứt bừa bãi, những chiếc khẩu trang là nơi phát triển của các loại vi rút, vi khuẩn, nấm… tạo ra những ổ nhiễm và nó có thể gây nên những nguy cơ đối với con người cũng như đối với môi trường. Do đó, bên cạnh việc tuân thủ đeo khẩu trang người dân cũng cần quan tâm đến vấn đề bỏ khẩu trang đúng nơi, đúng cách theo quy định.
Hơn nữa, khẩu trang y tế làm bằng các chất liệu vải không dệt khá bền, nên rất khó phân hủy ở môi trường tự nhiên. Nhận định của các chuyên gia môi trường, khẩu trang y tế chính là mối lo lớn, bởi có thành phần nhựa nên rất khó phân hủy. Khẩu trang y tế dùng một lớp vải nhựa, nên khi vứt ra môi trường sẽ làm gia tăng khối lượng nhựa trong môi trường tự nhiên. Việc thu gom rồi xử lý bằng hình thức đốt là một trong những giải pháp khả thi.
Để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh, trong quá trình sử dụng khẩu trang, đối với loại khẩu trang có thể tái sử dụng như khẩu trang vải, khi tháo ra để giặt mọi người cần cho khẩu trang vải vào ngâm trong nước sôi 5 phút. Đây là thao tác cần làm để diệt sạch vi rút, vi khuẩn, nấm mốc, bụi bẩn trên khẩu trang vải. Sau đó, vò nhẹ bằng xà phòng diệt khuẩn và phơi khô khẩu trang dưới nắng.
Đối với khẩu trang y tế dùng 1 lần, tuyệt đối không dùng tay cầm vào phía trước khẩu trang vì trí đó có thể đã nhiễm khuẩn. Để gỡ khẩu trang, chỉ cần dùng tay giữ hai bên quai đeo qua tai, kéo ra khỏi tai và bỏ đúng nơi quy định (thùng chứa đựng chất thải phải có nắp kín), đồng thời phải rửa sạch tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Hiện nay, việc người dân vứt bỏ khẩu trang bừa bãi, không đúng nơi quy định vừa có thể làm gia tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh và bản thân người thực hiện hành vi nói trên cũng có thể bị phạt tiền theo quy định của pháp luật. Theo đó, tại điểm c, điểm d, khoản 1, Điều 20 Nghị định 155/2016/NĐ-CP, ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường nêu rõ: phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải sinh hoạt không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng; Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với hành vi vứt, thải rác thải sinh hoạt trên vỉa hè, đường phố hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt trong khu vực đô thị. Như vậy, đối với hành vi thải bỏ khẩu trang không đúng nơi quy định, mức phạt có thể lên đến 7.000.000 đồng.
Sử dụng khẩu trang để phòng dịch bệnh Covid-19 là điều cần thiết, tuy nhiên người sử dụng cũng cần ý thức về việc thải bỏ và xử lý đúng quy định, có như vậy thì việc thực hành biện pháp phòng bệnh mới đạt hiệu quả. Do đó, mỗi người dân cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện triệt để các khuyến cáo của ngành Y tế để công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đạt kết quả như momg muốn, đồng thời cùng nhau xây dựng cảnh quan môi trường sạch đẹp./.
Bài, ảnh: Võ Quỳnh